Elco en Wijnanda van Burg zijn sinds 2014 in Papoea (Indonesiƫ) actief voor stichting Lentera. Ze versterken lokale partners en gemeenschappen met training, advies en gezondheidszorg.

Wa wa waaah

Wa, naiak, wa wa wa waaaah… We begrijpen er weinig van, maar gaan netjes op de stoep zitten, waar twee onbekende dames hebben plaats genomen. Het was een paar weken geleden, er kwamen twee dames uit een dorpje uit de buurt van Wamena even buurten bij ons. Ze hadden gehoord dat de eigenaar van ons huis, een Australische zendeling, in de buurt zou zijn. Wij hadden inderdaad ook geruchten gehoord, maar hebben hem niet ontmoet. Het duurde wel even voor we begrepen dat ze op zoek waren naar die meneer. In eerste instantie was de voertaal namelijk Lani en dat zijn wij niet helemaal machtig. We hebben bijna een uur op de stoep achter ons huis gezeten. Wat gepraat en weinig verstaan. De kippen bewonderd (ze zijn mooi en dik en echt allemaal vrouwtjes?). Na een tijdje werd Elco wat geld aangeboden, weigeren was geen optie, ze werden er echt een beetje boos van. Best gezellig deze dames op bezoek, maar wel lastig als het communiceren niet heel vlot verloopt.

Gisteren kwamen ze weer langs. Ah, ik begreep het al, ze kwamen natuurlijk weer vragen of de meneer hier al geweest was. Dat was toch niet het geval, ze kwamen gewoon op bezoek. Ze hadden maïs meegenomen voor de kippen en pel-pinda’s voor ons om op te eten tijdens de tijd op de stoep. De dames beschouwen ons als kinderen van de Australiër, wij zijn erg jong en kunnen wel wat support en gebed gebruiken, vertelde de dame die een paar woorden Indonesisch spreekt. Dat zien ze op zich niet verkeerd. Deze keer hebben wij maar eieren aangeboden in ruil voor de spullen. Ik kreeg ook zomaar een noken (draagnet) aangeboden, die ik uiteraard op de juiste manier aan mijn hoofd moest hangen. Ik zie me nog niet direct lopen met zo’n ding vol met zoete aardappelen, dat vereist wat jaren training, vrees ik. Na een lang gebed in het Lani vertrokken de dames en ze zouden nog weleens terug komen. Prima natuurlijk. Maar wij zijn nog een beetje cultuurbarbaars en begrijpen niet zo goed wat de dames eigenlijk willen. Willen ze dingen van ons? Zo ja, wat willen ze dan? Geld, spullen, aanzien omdat ze vrienden zijn met westerlingen, iets anders waar we echt geen idee van hebben?

De Papua-cultuur is erg gericht op uitwisseling. Als een persoon iets geeft, dan geeft hem dat macht, want de ander staat dan in het krijt. Je geeft nooit zomaar iets, het heeft altijd als doel om dingen terug te krijgen, al dan niet materieel. Daarom maakt zo’n bezoekje van twee dames ons wel een beetje onzeker. Er is hier niemand die even kan vertalen wat de boodschap achter de bezoekjes is. We hebben maar besloten om in ieder geval altijd iets terug te geven als zij iets aan ons geven en verder gewoon maar vriendelijk op de stoep gaan zitten en luisteren, vooral luisteren en weinig begrijpen… Soms denken we dat we de cultuur een beetje begrijpen, we hebben natuurlijk ladingen boeken gelezen, zien veel om ons heen, maar het is echt alleen maar het bovenlaagje wat we zien. Geen idee wat mensen nu werkelijk denken. Wij hebben de neiging om Nederlands te denken. Als iemand aardig tegen je doet, nou, dan vindt die persoon je gewoon aardig, toch? Of zouden er soms andere dingen achter kunnen steken? Het zal nog wel wat tijd kosten om beter door te dringen in de cultuur. Wie weet, begrijpen we over een aantal jaar wel een procent of vijf…