Hoax!

“Waar wij ons bezorgd over maken (…) is dat er mensen zijn die zendeling genoemd worden, maar die in Papua een andere verborgen agenda hebben,” zei vorige week een parlementarier van een islamitische partij. “Dat zouden de boosdoeners zou kunnen zijn, we mogen niet beschuldigen, maar het moet wel onderzocht worden.” Vanaf het begin van de onlusten in Papua wordt gewezen naar buitenlanders als de aanstichters, hoe onwaarschijnlijk dit ook moge zijn.

Eerder in september was het de minister van veiligheid die suggereerde dat de rellen door buitenlanders waren aangesticht. Daarbij verwees hij naar Papua’s die in het buitenland verblijven, maar ook naar buitenlanders in Indonesië. In september zijn zelfs een paar toeristen gedeporteerd, mogelijk omdat ze meeliepen in een demonstratie. Officieel is Papua ook nog steeds gesloten voor buitenlanders, wat in de praktijk neerkomt op toeristen en diplomaten. 

Dit is allemaal onderdeel van een grotere informatiestrijd. De strijd tegen nepnieuws is hier fel – en net als bij Trump lijkt het er op dat alles nepnieuws kan zijn. Terwijl het soms lijkt dat het officiële nieuws ook een bepaalde nep-component bevat. Uiteindelijk weet je niet meer wat je moet geloven. Ik geloof in ieder geval niet dat wij een andere, verborgen, agenda hebben.  

Sinds de rellen zijn er bijna dagelijks berichten over een volgende rel, of een aanslag, of een moord. Nepnieuws? Of echt? Gaat er nu nog een keer een demo komen? Laatst was het weer zo ver. ’s Morgens op mijn telefoon een doorgestuurd bericht:

     Goede nacht commandant, ik vraag toestemming om iets te rapporteren.

     Ik rapporteer dat donderdag, datum 31 oktober 2019, tijdstip 18.00 WIT 
     Heb ik de volgende informatie ontvangen: Plan voor actie vredige demonstratie die gedaan zal worden door verschillende kinderen van de scholen               SMA PGRI, SMU Yogi Sinagma, SMU Yasores, SMU Kristen, SMU Yapis, op:

    Dag    : Vrijdag, Zaterdag
    Datum    : 1-2 November 2019
    Tijdstip: 07.00 WIT
    Plaats    : De schooltuin van SMA Negeri 1, Sudirmanstraat, stad Wamena, Gemeente Jayawijaya.

    Eis    : Dat het onderwijsproces op de school SMA negeri 1 Wamena stopgezet wordt (GESLOTEN) als teken van meeleven met leerlingen in de     stad Wamena. De aanleiding is dat op andere scholen nog steeds geen les gegeven wordt. 
    Coordinator ter plaatse van de actie    : de verschillende leerling-oudsten van de scholen. 
    Aantal    : 200 mensen.

    Bij veranderingen zullen we ons opnieuw melden. 

Ik had niet direct de neiging om het serieus te nemen, ook omdat er vaak van dit soort berichten verspreid worden. Om anderen gerust te stellen vroeg ik het voor de zekerheid toch even na bij de “intel”:

       Goedemorgen meneer…. informatie op dit moment is dat het een Hoax heet….. tot nu is de situatie vanmorgen veilig….

Toch komen er een paar uur later berichten binnen dat er een demonstratie gaande is. Iemand heeft pantserwagens gezien en mensen zien verzamelen. Ook is er veel politie op straat bij het stadskantoor. Ik check nog een keer:

        Tot nu toe is er geen enkele groep mensen samengekomen bij DPR [gemeenteraadsgebouw]. Niet ergens binnen of buiten de stad….

Voor de zekerheid gaat toch nog iemand even kijken – we hebben inmiddels een Whatsapp groep om dit soort dingen te coordineren – en er blijkt niets aan de hand te zijn. Alleen inderdaad twee pantserwagens voor het – al eerder in brand gestoken – kantoor van de burgemeester. Net nieuw, gegeven door de president toen hij hier zondag op bezoek was…

Echt nepnieuws – een hoax – dus. Maar laten we voorzichtig zijn. Want op 22 september maakte de politie op hun facebookpagina ook bekend dat het een hoax was dat op 23 september een demonstratie zou plaatsvinden – die dus wel echt plaatsvond en enorm uit de hand liep.